Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Legionowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 lutego 2018 r.

Sąd Rejonowy w Legionowie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSR Małgorzata Miernik
Protokolant:	Sebastian Jeziórski

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 lutego 2018 r. w Legionowie sprawy

z powództwa (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w G.

przeciwko W. S.

o zapłatę

orzeka

I.  powództwo oddala;

II.  kosztami procesu obciąża powoda.

Sygn. akt C 1338/17

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 18.04.2017 r. powód (...) Spółka Akcyjna w G. wniosła o zasądzenie na jej rzecz od W. S. kwoty (...).01 zł z odsetkami w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP od kwoty (...),45 zł od dnia 25.01.2017 r., do dnia zapłaty, z tym że nie wyższych niż odsetki maksymalne za opóźnienie.

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa wskazując, że dokonała wpłat na kwotę wyższą, niż była winna powodowi.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 2.10.2014 r. powódka i pozwana zawarły umowę pożyczki (...). Na jej podstawie powódka udzieliła pozwanej pożyczki w wysokości (...) 970 zł na okres do dnia 9.10.2017 r. Strony ustaliły, że spłata będzie następowała w 36 ratach miesięcznych po(...),27 zł, na wskazany rachunek bankowy, a datą spłaty jest data wpływu środków na rachunek. Terminy określa harmonogram spłat. Kwota pożyczki przelana pozwanej została pomniejszona o (...) zł tytułem opłaty za rozpoznanie wniosku o udzielenie pożyczki oraz przygotowanie umowy, opłatę administracyjną za obsługę pożyczki, ustanowienie zabezpieczeń i inne koszty z nią związane w kwocie (...)720 zł. Strony ustalił, że w przypadku spłaty przez pożyczkobiorcę kwoty mniejszej niż określona w harmonogramie spłata będzie w kolejności zaliczana na spłatę odsetek i opłat, ubezpieczenia, kosztów wynikających z umowy, a pozostała część – na spłatę należności głównej. Warunki umowy nie zostały indywidualnie uzgodnione między pozwaną a powódką.

Pozwana wpłaciła na rzecz powoda do dnia wyrokowania łącznie kwotę(...),42 zł, co zostało potwierdzone pismem powoda z dnia 7.12.2017 r.

Pismem z dnia 13.01.2017 r. powód wypowiedział pozwanej umowę i wezwał ją do uregulowania należnej sumy wraz z kosztami w łącznej wysokości (...).96 zł, w tym (...),44 zł z tytułu kapitału pożyczki.

Sąd obdarzył wiarą dowody z dokumentów, złożonych do akt, w postaci umowy, pism powoda kierowanych do pozwanej, jak również dokumentów złożonych przez pozwaną, gdyż ich treść ani pochodzenie od osób ani organów wskazanych jako wystawcy nie zostały zakwestionowane przez żadną ze stron. Strona powodowa nie stawiła się na rozprawie i w ogóle nie wypowiedziała się co do dowodów przedstawionych przez pozwaną, z tego względu powyższe okoliczności Sąd uznał za przyznane. Sąd również obdarzył wiarą dokumenty złożone przez pozwaną, gdyż pisma, z których wywodzi ona swoje twierdzenia, zostały wystawione przez powoda i powód ich treści ani faktowi wystawienia pisma nie zaprzeczył.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo znajdowało co do zasady oparcie w treści art. 720 Kc, zgodnie z którym przez umowę pożyczki pożyczkodawca zobowiązuje się przenieść na pożyczkobiorcę określoną ilość pieniędzy lub rzeczy oznaczonych co do gatunku, a pożyczkobiorca zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość rzeczy lub pieniędzy. Do pożyczki zawartej między stronami stosuje się tez przepisy ustawy z dnia 12.05.2011 r. o kredycie konsumenckim. Zgodnie z treścią art.3 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 w/w ustawy przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż(...)550 złotych albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi, przy czym za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności między innymi umowę pożyczki.

Fakt zawarcia umowy nie był sporny między stronami, wynika on zresztą z przedłożonej umowy, której treść nie była kwestionowana. Jednakże umowa nie potwierdza, aby pozwana była winna powódce kwotę dochodzoną pozwem. W ocenie Sądu umowę należy uznać za ważną jedynie w części, gdyż zawiera one niedozwolone postanowienia umowne.

Zgodnie z art. 385 ¹ § 1 k.c. postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nie uzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Jeżeli postanowienie umowy zgodnie z § 1 nie wiąże konsumenta, strony są związane umową w pozostałym zakresie (§ 2). Nie uzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przyjętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta (§ 3). Ciężar dowodu, że postanowienie zostało uzgodnione indywidualnie, spoczywa na tym, kto się na to powołuje (§ 4).

W przypadku umowy pożyczki głównymi świadczeniami stron są: po stronie pożyczkodawcy udostępnienie określonych środków finansowych do korzystania na określony okres czasu, a ze strony pożyczkobiorcy, zwrot tych środków (tak zwany depozyt nieprawidłowy). Umowa pożyczki może być zarówno umową odpłatną, jak i nieodpłatną. W przypadku zawarcia przez strony odpłatnej umowy pożyczki wynagrodzenie pożyczkodawcy powinno być wyraźnie określone w umowie. Zwyczajowo formę wynagrodzenia za korzystanie z cudzego kapitału stanowią odsetki, ewentualnie zapłata prowizji. Ustawodawca, aby przeciwdziałać ocenianemu negatywnie w świetle zasad współżycia społecznego zjawisku lichwy oraz aby chronić interesy słabszych uczestników obrotu gospodarczego, jakimi zazwyczaj są konsumenci, wprowadził przy tym do kodeksu cywilnego instytucję odsetek maksymalnych ( art. 359 § 2 ¹ k.c. ), których wysokość winna stanowić podstawowe odniesienie do oceny wysokości wynagrodzenia pożyczkodawcy ustalonego w umowie. Stopa tych odsetek jest ustalana w odniesieniu do aktualnej stopy kredytu lombardowego N. (...). Stopa ta uwzględnia układ stosunków gospodarczych oraz „cenę” pieniądza w obrocie międzybankowym, poziom inflacji, przez co nie pozwala podmiotom uprzywilejowanym (w tym przypadku pożyczkodawcom) na wykorzystywanie przymusowego położenia słabszej strony umowy. Odsetki, obok prowizji za udzielenie pożyczki, stanowią wynagrodzenie pożyczkodawcy za korzystanie przez kredytobiorcę z jego środków finansowych.

Za niedozwolone klauzule umowne w świetle w/w przepisów należy zatem uznać te postanowienie umowne, które pod postacią opłaty pobieranej formalnie na poczet pokrycia kosztów konkretnych czynności stanowią dla pożyczkodawcy źródło dodatkowego zysku, ukryte przed konsumentem, i pozwalają omijać przepisy dotyczące wysokość odsetek maksymalnych oraz niedopuszczalności kary umownej za niespełnienie świadczenia pieniężnego (art. art. 483 § 1 k.c. ).

W niniejszej sprawie za niedozwolone postanowienie umowne należy uznać ustaloną w umowie opłatę administracyjną. Przysługiwać ona miała powodowi za obsługę pożyczki, ustanowienie zabezpieczeń i inne koszty, a jej łączna wysokość wynosiła (...) 720 z. Kwota ta stanowi ponad 60% całkowitej kwoty udzielonej pożyczki. Należy w świetle doświadczenia życiowego zakwestionować możliwość, aby suma ta stanowiła ekwiwalent jakichkolwiek czynności po stronie pożyczkodawcy. Jej zasadności ani sposobu wyliczenia nie można zweryfikować w oparciu o umowę zawartą między stronami. Nie zostało określone, co składa się na tę kwotę. Umowa nie wyjaśnia, na czym polega obsługa pożyczki, jakie generuje koszty w skali miesiąca bądź całego okresu spłaty. Z umowy nie wynika, jakie zabezpieczenia zostały ustanowione celem zabezpieczenia umowy i jaki był ich koszt. Wręcz przeciwnie – z harmonogramu spłat przedstawionego przez pozwaną, co do którego powód nie zaprzeczył, aby pochodził on od powoda, wynika, że żadna kwota nie była pobierana jako składnik kolejnych rat z tytułu ustanowienia zabezpieczeń. Umowa nie wyjaśnia wreszcie, co kryje się pod pojęciem „inne koszty z nią związane” oraz w jakiej wysokości i na jakiej podstawie koszty te zostały wyliczone. Tym samym umowa ta, jako nieważna w tej części, nie rodzi w ocenie Sądu obowiązku zwrotu kwoty 11 720 zł.

Jak wynika z harmonogramu spłat, powódka w każdej racie kapitałowej powinna zwrócić powodowi jako pożyczkodawcy kwotę (...),44 tytułem kapitału,(...),33 tytułem odsetek,(...),94 tytułem opłaty przygotowawczej.

Łącznie powódka do dnia 7.12.2017 r. wpłaciła powodowi kwotę(...),42 zł. Wynika to z treści pisma wygenerowanego przez powoda, a przedstawionego przez pozwaną, i powód nie zaprzeczył wystawieniu takiego pisma ani jego treści. Po odjęciu opłaty administracyjnej, której zastrzeżenie i wysokość zostały uznane za niezgodne z prawem, pozwana winna zwrócić powodowi kwotę (...) zł, w tym (...) zł tytułem opłaty za rozpatrzenie wniosku. Dodatkowo pozwana powinna wpłacić kwotę 2100 zł tytułem odsetek, stosownie do &2 umowy. Daje to łącznie(...) zł. Pozwana, co wynika z treści pisma wystawionego przez powoda, wpłaciła (...),39 zł, zatem znacznie więcej. Tym samym nie istnieje po jej stronie na chwilę obecną żadne zadłużenie, które uzasadniałoby wystąpienie na drogę powództwa cywilnego.

Z uwagi na powyższe orzeczono jak w sentencji. O kosztach orzeczono na podst. art. 98&1 kpc, obciążając nimi powoda jako stronę przygrywająca.