Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Legionowie

Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 989/23

Uzasadnienie dotyczy całego wyroku.

1.1. USTALENIE FAKTÓW

1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.

A. K.

oskarżony o to, że w dniu 25 października 2023 r. w L., woj. (...), obiecał udzielić korzyści majątkowej w kwocie 100 złotych pełniącym obowiązki funkcjonariuszom Policji w osobach st. post. P. B. oraz st. sierż. M. L. w związku z pełnioną przez nich funkcją, w zamian za naruszenie przepisów prawa i odstąpienie od czynności służbowych podjętych w związku z zatrzymaniem jako sprawcy wykroczenia, tj. o czyn z art. 229 § 1 i 3 k.k.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

25 października 2023 r. około godziny 23:30 A. K. jechał na rowerze przy ul. (...) w L., w stanie nietrzeźwości, tj. mając 1,51 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu. Został zatrzymany do kontroli przez funkcjonariuszy Policji st. post. P. B. i st. sierż. M. L., którzy kilka godzin wcześniej podejmowali wobec niego czynności w trakcie interwencji w sklepie (...). Policjanci znali A. K. z innych interwencji.

Wyjaśnienia oskarżonego

28-29, 47v.

Zeznania świadka P. B. w części

11-11v., 48

Zeznania świadka M. L. w części

6-6v., 48

Protokół zatrzymania

4-4v.

Protokół badania stanu trzeźwości

3-3v.

Policjanci zaproponowali A. K. mandat w wysokości 2500 zł za wykroczenie polegające na prowadzeniu roweru w stanie nietrzeźwości. A. K. odmówił przyjęcia mandatu w takiej wysokości i powiedział do policjantów, że taki mandat jest dla niego zbyt wysoki i że chciałby się dogadać, że może zapłacić za mandat 100 zł, bo tylko tyle ma przy sobie. Pieniądze miał w gotówce i chciał udać się do bankomatu z funkcją wpłacania pieniędzy na konto, by wpłacić 100 zł na swoje konto, a następnie zapłacić za mandat kartą płatniczą. A. K. płacił wcześniej policjantom mandat kartą w trakcie interwencji i myślał, że tym razem również będzie mógł zapłacić za mandat kartą. A. K. kilkukrotnie powtarzał policjantom, że zapłaci, ale 100 zł, a nie 2500 zł. A. K. nie poszedł do bankomatu, gdyż funkcjonariusze zatrzymali za rzekomą próbę wręczenia im korzyści majątkowej.

Wyjaśnienia oskarżonego

28-29, 47v.

W trakcie zatrzymania do kontroli przez policjantów A. K. miał przy sobie 126,99 złotych w gotówce, w tym banknot 100 zł. Pieniądze te zostały mu odebrane podczas zatrzymania i przyjęte do depozytu KPP L..

Kwit depozytowy

46

A. K. był karany za czyn z art. 178a § 1 k.k. i za czyny z art. 224 § 2 k.k. oraz art. 226 § 1 k.k.

Karta karna

24-24v.

A. K. ma 40 lat, jest zdrowy, ma wykształcenie średnie zawodowe – technik urządzeń skrawających, jest kawalerem, nie ma nikogo na utrzymaniu, pracuje w firmie sprzątającej i osiąga dochód około 2500 zł miesięcznie. Nie ma majątku.

Dane osobopoznawcze

28-28v., 47

1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.

A. K.

oskarżony o to, że w dniu 25 października 2023 r. w L., woj. (...), obiecał udzielić korzyści majątkowej w kwocie 100 złotych pełniącym obowiązki funkcjonariuszom Policji w osobach st. post. P. B. oraz st. sierż. M. L. w związku z pełnioną przez nich funkcją, w zamian za naruszenie przepisów prawa i odstąpienie od czynności służbowych podjętych w związku z zatrzymaniem jako sprawcy wykroczenia, tj. o czyn z art. 229 § 1 i 3 k.k.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

Chęć wręczenia korzyści majątkowej w kwocie 100 zł funkcjonariuszom policji st. post. P. B. oraz st. sierż. M. L. w związku z pełnioną przez nich funkcją, w zamian za naruszenie przepisów prawa i odstąpienie od czynności służbowych podjętych w związku z zatrzymaniem jako sprawcy wykroczenia. Chęć udania się do bankomatu przez A. K. po to, by wypłacić 100 zł i dać je policjantom w zamian za odstąpienie od czynności służbowych.

Zeznania świadka M. L. w części

6-6v., 48

Zeznania świadka P. B. w części

11-11v., 48

1.2. OCena DOWOdów

2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Protokół zatrzymania, protokół badania stanu trzeźwości, karta karna, kwit depozytowy

Dowody z dokumentów sporządzonych przez uprawnione osoby, w przepisanej formie, niekwestionowane, nie budzące wątpliwości.

Wyjaśnienia oskarżonego

Sąd dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonego w całości, gdyż przedstawiona przez niego wersja zdarzenia była konsekwentna, przekonująca. Na początku twierdzenie o tym, że chciał wpłacić pieniądze na konto by zapłacić kartą wydawało się nielogiczne, ale obraz sytuacji wyklarował się po tym, jak oskarżony wyjaśnił, że już wcześniej płacił tak mandat kartą na miejscu i zrozumiałe jest, że mógł przypuszczać, że tym razem też będzie mógł zapłacić kartą. Jak wykazał w toku procesu, przedłożonym na rozprawie kwitem depozytowym z 26 października 2023 r., oskarżony miał przy sobie wówczas banknot 100 zł w gotówce. Oskarżony wiedział, że gotówką nie może zapłacić policjantom więc chciał pójść do bankomatu by banknot ten wpłacić na swoje konto a następnie zapłacić kartą. Nie jest wcale wiedzą powszechną, że tylko niektórym policjantom można płacić kartą mandat na miejscu. Skoro oskarżony raz już tak mandat zapłacił to usprawiedliwione było jego błędne przekonanie, że będzie mógł tak zrobić ponownie. Niewątpliwie naiwne było jego przekonanie, że 100 zł „załatwi” sprawę, skoro propozycja mandatu była 25-krotnie wyższa, ale był on pod wpływem alkoholu, nie myślał – nomen omen – trzeźwo. Wyjaśnienia oskarżonego nie są spójne z zeznaniami świadków, jednakże Sąd nie dał im wiary w całości, o czym niżej. W tym miejscu podkreślić trzeba, że świadkowie nie pamiętali szczegółów zdarzenia, pomimo tego, że upłynęło od niego zaledwie 3 miesiące i znali oskarżonego z innych interwencji.

Zeznania świadka M. L. w części

Sąd dał im wiarę jedynie w części, w której pokrywały się z wiarygodnymi wyjaśnieniami oskarżonego, tj. co do faktu jego zatrzymania do kontroli, propozycji mandatu, tego, że odmówił przyjęcia mandatu i zaproponował kwotę 100 zł.

Zeznania świadka P. B. w części

Sąd dał im wiarę jedynie w części, w której pokrywały się z wiarygodnymi wyjaśnieniami oskarżonego, tj. co do faktu jego zatrzymania do kontroli, propozycji mandatu, tego, że odmówił przyjęcia mandatu i zaproponował kwotę 100 zł.

2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

Zeznania świadka M. L. w części

Pomimo tego, że upłynęło zaledwie 3 miesiące od zdarzenia, świadek na rozprawie nie pamiętał jego przebiegu. Niewątpliwie niecodzienna jest propozycja wręczenia łapówki policjantowi zatem zdarzenia takie obiektywnie powinny zapadać w pamięć. Na rozprawie świadek nie pamiętał co dokładnie oskarżony oświadczał, nie pamiętał czy były negocjacje co do wysokości mandatu, czy oskarżony chciał zapłacić na miejscu, czy miał przy sobie pieniądze w gotówce, czy mówił, że zapłaci im kartą. Za to dopiero na rozprawie świadek podał zupełnie nową okoliczność, że oskarżony miał im oferować łącznie 200 zł, tj. 100 zł w gotówce oraz 100 zł po wypłacie z bankomatu. Jest to informacja wcześniej nieznana, gdyż kilka godzin po zdarzeniu świadek w ogóle o tym nie mówił, przedstawił inną wersję, z której wynikało, że oskarżony miał chcieć wręczyć policjantom łącznie 100 zł, które chciał wypłacić z bankomatu. Wersja ta w ogóle nie była podawana przez świadka P. B.. Niewątpliwie pamięć ludzka nie jest trwała, z czasem ulega zniekształceniom, zatarciu. Można więc tym wytłumaczyć fakt, że świadek nie pamiętał szczegółów rozmowy z oskarżonym po upływie 3 miesięcy. Sąd nie znajduje jednak wytłumaczenia dlaczego kilka godzin po zdarzeniu świadek mówił tylko o kwocie 100 zł, natomiast dopiero po upływie 3 miesięcy przypominał sobie, że chodziło o łącznie 200 zł, tj. 100 zł w gotówce „od ręki” i 100 zł wypłacone z bankomatu. Sąd nie dał wiary zeznaniom świadka w części, w której sprzeczna była z wyjaśnieniami oskarżonego, gdyż były niespójne, niekonsekwentne, a nadto nie korelowały z zeznaniami świadka P. B. i sporządzoną przez niego notatką urzędową z k. 1.

Zeznania świadka P. B. w części

Pomimo tego, że upłynęło zaledwie 3 miesiące od zdarzenia, świadek na rozprawie nie pamiętał jego przebiegu. Niewątpliwie niecodzienna jest propozycja wręczenia łapówki policjantowi zatem zdarzenia takie obiektywnie powinny zapadać w pamięć. Na rozprawie świadek rozpoczął swoje zeznania od stwierdzenia, że nic więcej oprócz treści swoich zeznań z postępowania przygotowawczego nie pamięta. Świadek nie pamiętał jaka była proponowana wysokość mandatu, co oskarżony mówił, po tej propozycji, nie wiedział o jakie 100 zł chodzi w sprawie. Po odczytaniu jego zeznań na podstawie art. 391 § 1 k.p.k. świadek nic więcej sobie nie przypomniał, nie pamiętał czy oskarżony mówił, że chce zapłacić część mandatu na miejscu. W ocenie Sądu zeznania świadka nie zasługują na wiarę w części, w której są sprzeczne z wyjaśnieniami oskarżonego oraz z zeznaniami świadka M. L., gdyż są niekonsekwentne.

1.3. PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

☐

3.1. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

☐

3.2. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

☐

3.3. Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

☐

3.4. Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

☐

3.5.  Uniewinnienie

I.

A. K.

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

W ocenie Sądu zeznania świadków M. L. i P. B., oceniane przez pryzmat art. 7 k.p.k., nie dają pewności, że oskarżony A. K. obiecał im udzielić korzyść majątkową w zamian za naruszenie przepisów prawa i odstąpienie od czynności służbowych podjętych w związku z zatrzymaniem jako sprawcy wykroczenia, a wręcz powodują, że istnieją co do tego niedające się usunąć wątpliwości, które na podstawie art. 5 § 2 k.p.k. należy rozstrzygnąć na korzyść oskarżonego. Chociaż w toku śledztwa obaj funkcjonariusze wyjątkowo spójnie, używając niemalże tych samych zwrotów w protokole przesłuchania w charakterze świadka, wskazywali, że oskarżony złożył im propozycję korupcyjną, to jednak treść ich zeznań na rozprawie na tyle istotnie obniżyła ich wiarygodność, że nie pozwoliła dokonać ustaleń w zakresie winy oskarżonego. Niewątpliwie próba wręczenia korzyści majątkowej, w kwocie tak małej jak 100 zł łącznie na dwie osoby, w związku z pełnioną funkcją jest obraźliwa dla policjantów. Osoba proponująca policjantowi 50 zł za to by naraził się on na surową odpowiedzialność karną i dyscyplinarną obiektywnie obraża go. Powinno to zatem spowodować, że po upływie zaledwie 3 miesięcy od zdarzenia jest ono możliwie do odtworzenia w pamięci. Zeznający w sprawie funkcjonariusze mają po 25 lat, nie służą więc w Policji na tyle długo by trudności w odtworzeniu przebiegu interwencji uzasadniać wielością takich zdarzeń, ich powtarzalnością, czy rutyną zawodową. Skoro świadkowie niekonsekwentnie opisywali przebieg zdarzenia to nie można wykluczyć, że między nimi a oskarżonym doszło do nieporozumienia. Nie można wykluczyć, że źle zinterpretowali intencję oskarżonego, który wcale nie chciał składać im propozycji korupcyjnej a właśnie zapłacić za mandat kartą 100 zł. Ustalając sprawstwo i winę oskarżonego Sąd nie może opierać się na hipotezach. Ujawnione w sprawie wątpliwości co do rzeczywistej intencji oskarżonego Sąd rozstrzygnął na jego korzyść i uniewinnił go od zarzuconego czynu.

4.  KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

5.  1Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

1.6. inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

Tylko na marginesie odnieść należy się do prawidłowości kwalifikacji prawna zarzuconego. Oskarżyciel publiczny zarzucił oskarżonemu, że „(…) obiecał udzielić korzyści majątkowej w kwocie 100 złotych pełniącym obowiązki funkcjonariuszom Policji w osobach st. post. P. B. oraz st. sierż. M. L. w związku z pełnioną przez nich funkcją, w zamian za naruszenie przepisów prawa i odstąpienie od czynności służbowych podjętych w związku z zatrzymaniem jako sprawcy wykroczenia, tj. czyn z art. 229 § 1 i 3 k.k.” W ocenie Sądu, tak opisany czyn, w razie ustalenia sprawstwa i winy, mógłby zostać zakwalifikowany jako występek z art. 229 § 1 k.k., nie zaś z art. 229 § 3 k.k.

Znamię „naruszenie przepisów prawa”, o którym mowa w art. 229 § 3 k.k. jest pojęciem węższym, aniżeli naruszenie obowiązku służbowego i nie może być z nim utożsamiane. Orzecznictwo Sądu Najwyższego w tym przedmiocie jest ugruntowane. W wyroku z 26 sierpnia 2010 r. sygn. akt V KK 355/09 Sąd Najwyższy stwierdził, że przez "czynność stanowiącą naruszenie przepisów prawa" należy rozumieć tylko takie zachowanie osoby pełniącej funkcję publiczną, które jest sprzeczne z bezwzględnie obowiązującym zakazem lub nakazem wskazanym w odpowiednim przepisie prawa. W rozumieniu art. 229 § 3 k.k. nie mogą stanowić naruszenia przepisów prawa te czynności i decyzje osoby pełniącej funkcję publiczną, które nie wykraczają poza sferę przyznanej jej uznaniowości. Tożsamy pogląd został wyrażony w wyroku Sądu Najwyższego z 16 grudnia 2011 r. sygn. akt V KK 140/11: "Naruszenie przepisów prawa", o jakim mowa w art. 229 § 3 k.k., to naruszenie każdego aktu normatywnego obowiązującego powszechnie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, które oznacza niewykonanie nakazu lub przekroczenie zakazu, obowiązujących osobę pełniącą funkcję publiczną jako adresata tych norm. Naruszenie przepisów prawa w rozumieniu art. 229 § 3 k.k. nie obejmuje natomiast tych zachowań osób pełniących funkcje publiczne, które są uzależnione od ich oceny danej sytuacji faktycznej. Przypisanie odpowiedzialności karnej za przestępstwo określone w art. 229 § 3 k.k. wymaga wskazania normy prawnej nakazującej osobie pełniącej funkcję publiczną określone zachowanie, a także ustalenia, że udzielenie korzyści majątkowej lub osobistej (bądź obietnica jej udzielenia) wiązało się z naruszeniem tej normy”.

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, że oskarżyciel publiczny zarzucił oskarżonemu, że ten działał w celu nakłonienia funkcjonariuszy Policji do naruszenia przepisów prawa i odstąpienia od czynności służbowych podjętych w związku z zatrzymaniem jako sprawcy wykroczenia. Jednocześnie te „czynności służbowe” miały polegać na ukaraniu oskarżonego mandatem karnym za popełnione wykroczenie drogowe. A. K. jako sprawca wykroczenia nie był przecież zatrzymany przez funkcjonariuszy Policji na podstawie art. 45 k.p.s.w., nie było ku temu żadnych podstaw. Funkcjonariusze Policji zastosowali wobec niego postępowanie mandatowe w trybie przepisów roz. 17 k.p.s.w. Aby uznać, że opisane wyżej działanie mogło wypełnić znamię kwalifikujące przekupstwa czynnego określone w art. 229 § 1 k.k. należałoby przyjąć, że odstąpienie przez funkcjonariusza Policji od ukarania sprawcy wykroczenia drogowego mandatem karnym (lub skierowania do Sądu wniosku u ukaranie w razie odmowy przyjęcia mandatu karnego), czyli innymi słowy odstąpienie od ścigania zaistniałego wykroczenia w trybie postępowania mandatowego uregulowanego w k.p.s.w., stanowiłoby naruszenie przepisów prawa w rozumieniu art. 229 § 3 k.k., czyli naruszenie bezwzględnie obowiązującej normy prawnej. Tymczasem kodeks wykroczeń dopuszcza przecież możliwość zastosowania wobec sprawcy środków oddziaływania wychowawczego, podejmowanych poza postępowaniem w sprawach o wykroczenia prowadzonym w oparciu o przepisy k.p.s.w., czyli odstępuje od zasady legalizmu. Z treści art. 41 k.w. wynika, że jest on skierowany do podmiotu ujawniającego wykroczenie, który może poprzestać na zastosowaniu wskazanych środków, bez kierowania do sądu wniosku o ukaranie, czyli oskarżenia danej osoby o popełnienie wykroczenia. Z powyższego wynika, że funkcjonariusz Policji, w wypadku ujawnienia wykroczenia, nie musi stosować mandatu, czy spisywać danych sprawcy w celu wystąpienia do sądu z wnioskiem o ukaranie, lecz może poprzestać na zwróceniu uwagi, pouczeniu czy ostrzeżeniu, gdyż takie sposoby reakcji na wykroczenie są prawnie dopuszczalne. Decyzję w tym zakresie podejmuje funkcjonariusz Policji na podstawie własnej oceny. Niezastosowanie przez funkcjonariusza Policji trybu postępowania mandatowego, mimo ujawnienia wykroczenia, nie stanowi więc naruszenia nakazu zawartego w przepisach prawa. Gdyby przyjąć zatem, że opis zarzuconego czynu jest prawdziwy, tak faktycznie było, to poprzestanie przez funkcjonariusza Policji na zastosowaniu wobec oskarżonego środka oddziaływania wychowawczego nie naruszałoby przepisów prawa, stąd też rzekomo wypowiedziana przez oskarżonego propozycja, aby funkcjonariusze Policji przyjęli oferowane im pieniądze „w wyniku dogadania się, tak by nie było sprawy w sądzie”, to jest odstąpienie od nałożenia mandatu karnego, nie zmierzałaby do naruszenia przez Policjantów ciążącego na nich obowiązku prawnego, czyli do naruszenia przepisów prawa w rozumieniu art. 229 § 3 k.k. Zachowanie takie wyczerpywałoby natomiast ustawowe znamiona występku z art. 229 § 1 k.k.

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

Konsekwencją uniewinnienia oskarżonego jest poniesienie kosztów sądowych przez Skarb Państwa, zgodnie z art. 632 pkt 2 k.p.k.

1.18. POdpis